فاطر رسا نور طراح و مجری پروژه های فیبر نوری

وقتی در یک ساختمان کابل کشی انجام می شود باید محلی را برای نصب کابلها در نظر گرفت. متناسب با نوع کابل باید از فضاها یا اسپیس های مختلف استفاده کرد. فضای رایزر یا پلنوم دو محل مختلف جهت استقرار کابل ها هستند. بر این اساس، کابلها نسبت به میزان اشتعال زایی به عنوان کابل رایز یا پلنوم رتبه بندی می شوند. در این مقاله در نظر داریم این دو نوع کابل را با هم مقایسه نمائیم.

مقدمه ای بر پلنوم و رایز

پلنوم چیست؟

در ساختمان، پلنوم فضای مجزایی است که معمولاً برای گرمایش و تهویه مطبوع استفاده می شود که این فضا غالباً در سقف سازه ی و یا سقف کاذب قرار می گیرد. گاهی اوقات ممکن است پلنوم در کف اتاق نیز کار شود. از آنجا که فضای پلنوم یک منبع تجدید پذیر اکسیژن و توزیع هواست، لزوماً باید کابل هایی در آن نصب شود که مقاومت بالایی در برابر آتش داشته باشند. کاربرد معمول این فضا در خانه ها برای قرار گیری کابل های ارتباطی شبکه های کامپیوتری و تلفنی ساختمان است.

رایزر چیست؟

متفاوت از پلنوم، رایزر یک فضای عمودی در داخل ساختمان است که کل طبقات را در بر می گیرد. به عنوان مثال محور آسانسور و فضای مربوط به لوله کشی،که از تمام طبقات می گذرند، نوعی رایزر محسوب می شوند. کابلی که درون رایزر مستقر می شود باید برای جلوگیری از سرایت شعله ها در سرتاسر مسیر کابل، ضد حریق باشد. با این حال رتبه ی میزان آتش زایی کابل هایی که درون رایز قرار می گیرند نسبت به کابلهای پلنوم از حساسیت و سخت گیری کمتری برخوردار است.

تفاوت میان کابل های رایزر و پلنوم

در استاندارد امریکای شمالی، CMR و CMP برای تعریف کابل های رایزر و پلنوم استفاده می شوند. حرف “C” و “M” برای این استفاده می شود که نشان دهد کابل مطابق با NEC (کدهای الکتریکال ملی) است. “R” اشاره به رایزر و “P” اشاره به پلنوم دارد. ویژگی های اصلی پلنوم و رایزر در ذیل آورده شده است.

کابل پلنوم

کابل های پلنوم یا CMP در فضای پلنوم در ساختمان نصب می شوند. این نوع از کابل دارای روکش پلاستیکی مقاوم در برابر آتش می باشد. جنس روکش، عموماً PVC(پلی وینیل کلراید) یا FEP (پلیمر اتیلن فلوئوردار) می باشد. زمانی که کابل در معرض آتش سوزی قرار گیرد، هنگام ذوب شدن تنها میزان کمی گاز سمی تولید می کند. کابل های پلنوم دارای رتبه بندی آتش زایی بالاتری برای هر دو کاربرد مسکونی و تجاری می باشند. هنگامی که می خواهیم کابل ها را در کانال های هوایی قرار دهیم، پلنوم به عنوان اولین گزینه، انتخاب خوبی خواهد بود.

کابل های رایزر

کابل رایزر یا کابل CMR بطور گسترده ای برای شبکه های عادی غیر پلنوم استفاده می شود. از آنجا که تقاضا برای کابل های رایزر پائین تر است، کابل های پلنوم عموماً به جای این کابل ها نیز استفاده می شوند. با این حال، جایگزین کردن کابل پلنوم با رایزر امکان پذیر نخواهد بود. کابل رایزر را نیز می توان برای مصارف تجاری و مسکونی بکار گرفت اما استفاده از آن در کاربردهای مسکونی شایع تر است.

• CMP : Communications Plenum
  CMP می توان آن را در هر فضایی نصب کرد.
• CMR : Communications Riser
• CATVP: Cable TV Plenum
• CL3P: Class 3 Plenum:
  معمولاً برای نصب دیواری در پلنوم و رایزر و فضاهای عمومی استفاه ی شود.
• Class 2 Plenum :
  CL2P : معمولاً برای نصب دیواری در پلنوم و رایزر و فضاهای عمومی استفاه ی شود.
• Class 3 Riser :
  CL3R معمولاً برای نصب دیواری در رایزر و فضاهای غیر رایزری استفاده می شود.
• Class 2 Riser :
  CL2R معمولاً برای نصب دیواری در رایزر و فضاهای غیر رایزری استفاده می شود.

انتخاب نوع مناسب کابل رتبه بندی شده بطور موثر اتلاف و خسارت را کاهش داده و در صورت آتش سوزی آسیب کمتری نیز به مردم می رساند. کابل های رتبه بندی شده رایزر و پلنوم بطور کلی برای داخل ساختمان طراحی شده اند.